Con người có một thế giới quan riêng biệt được cho là bản thể của tâm hồn vĩnh viễn hiện hữu đến cuối cuộc đời. Bản thể tâm hồn sẽ thăng hoa hướng tích cực hay tiêu cực "chết" tùy hoàn cảnh ngoại vi tác động lên cảm quan (hỉ nộ ái ố bi  lạc dục) do sự gạn lọc của tâm thức.

"Đất nước tôi…khóc cười theo vận nức nổi trôi…". Từ những trang lịch sử chống giặc phương bắc bi hùng lồng trong những trang đen tối của máu thịt tương tàn (thập nhị  xứ quân, Trịnh Nguyễn phân tranh, chiến tranh quốc cộng, …vv) dường như chưa có chương dài bình yên ngưng nghỉ đấu tranh để xây dựng cuộc sống ấm êm hạnh phúc do định mệnh nghiệt ngã an bài lên số phận dân tộc hay gọi đơn giản đó là…thiên mệnh. 4 ngàn năm có gì để người Việt chúng ta lấy làm tự hào ngoài sự phân hóa của nhân sinh quan với nỗi ám ảnh giết chóc đau thương khó gột rửa trong tâm thức hằng in hận thù …

Và cảm quan phẫn nộ của dòng tâm thức êm ả bị bóp chết đã tự nhiên trở thành di sản của hệ lụy  tiếp nối từ khi chấm dứt chiến tranh quốc cộng mà kẻ chiến thắng đã dùng máu cộng sản vun bồi tâm thức hận thù dài lâu quyết liệt chôn vùi dòng tâm thức êm đẹp của chúng ta vào nghĩa trang lịch sử từ khi nào.  Và có hay không dòng tâm thức hoan lạc có thể nào tự chảy xuôi trong tinh thần yêu thương giống nòi từ hệ quả mê muội cực đoan cuồng tín … ?  (hãy học lịch sử Hoa Kỳ sau cuộc nội chiến để suy gẫm cách hành xử tình dân tộc)

Trên vỉa hè Cần Thơ, bên ly cà phê chia tay tan loãng thằng Ái nhìn tôi với ánh mắt xa xăm …  "tụi mình sẽ không có cuộc tương phùng lần nữa…mày tin tao đi…bởi cuộc đời này không còn chúng ta…!" (Lê Khắc Chiếu cao học tư pháp đã đi tìm "động hoa vàng" thảnh thơi cửa Phật và biết bao thằng nữa đi tìm dòng sông về nguồn …?) 46 năm qua cuộc đời như giấc mộng mà dòng sông tâm thức ngập tràn tình tự êm đềm tha thiết xa xưa vẫn hiện hữu như cứu cánh bên cuộc đời lặng lẽ trôi để ta luôn mặc niệm cho lần mất mát như tấm gương đối chiếu tương phản với cảm quan lạc lõng trôi dạt bên cuộc  đời vật chất phồn vinh.

Dòng Cữu Long từ xa ngàn trùng Tây Tạng chảy qua thác gềnh núi cao vực thẩm chia ra bao nhánh  sông Lan Thương, Trường Giang, Dương Tử…đến Hậu Giang chúng ta có khi  là dòng chảy êm đềm có lúc cuồng nộ phong ba nhưng người đời không quan tâm nước từ đâu đến và về đâu bởi tự thân nó dù thiên nhiên tác động thế nào thì nó vẫn là dòng nước nguyên thể xuôi ngược với chiều không và thời gian của nó. Con người sẽ đổ vỡ tâm thức bởi sự dẫn dắt theo một hướng sùng bái tư tưởng như kiểu nhồi nhét chủ nghĩa cộng sản sẽ là hệ lụy của di sản không lối thoát và sẽ là dòng nước đứt đoạn hay bị ngăn chận bởi cuồng phong … Dòng nước chia bao nhánh sông vẫn chảy về nguồn. Con người không như dòng nước và không ai tắm được hai lần một dòng sông…

Ước mơ một dòng tâm thức chảy xuôi trong tình dân tộc trên dòng sông quê hương để có thể trở  thành dòng tâm thức nguyên thể được không? như dòng chảy trên quê hương thứ hai…Hoa Kỳ.

K10 - Nhơn Mỹ Nguyễn Hùng