Trưa thứ Bảy vừa qua (04/10/2025) tại nhà hàng East Lake thuộc thành phố San Jose tiểu bang California, Gia đình Luật khoa Bắc Cali đã tổ chức một buổi họp mặt dưới tên “Hội Ngộ Mùa Thu”, đây là cuộc hội ngộ lần thứ 16 của tổ chức này. [1]

Đặc biệt buổi họp mặt năm nay không khí hết sức cảm động. Có lẽ vì đã lâu - từ khi có đại dịch COVID, đã 6 năm “Hội ngộ Mùa thu” của GĐLK mới được tổ chức lại. Theo lời anh Trưởng ban Tổ chức Nguyễn Vạn Bình, việc tổ chức buổi hội ngộ này tuy gặp nhiều khó khăn nhưng cần phải làm theo lời yêu cầu và đốc thúc từ nhiều thành viên trong GĐLK, cũng như từ các huynh trưởng hay bạn bè ở xa như Luật gia Phó tế Nguyễn Mạnh San ở Oklahoma, LS Nguyễn Ngọc Anh Trang từ Canada …

Những buổi họp mặt như vầy càng ngày càng trở nên hiếm hoi và đáng quý. Chúng tôi nhớ những lần trước còn xướng danh những vị giáo sư như Nguyễn Văn Canh, Quách Thị Nho hay những LS lão thành như Ngô Văn Tiệp, Tạ Văn Tài, NT Hồng Vân, … nhưng năm nay những vị này đều vì lý do sức khỏe không thể tới được. Điều này dễ hiểu bởi ngay cả những sinh viên học năm cuối tại trường Luật năm 1974, đến nay cũng đã trên dưới 70 rồi còn gì!           

Như lời phát biểu của TS Trần An Bài hay LS Lê Công Tâm trong buổi hội ngô, tinh thần của trường Luật luôn vấn vương nơi tâm hồn chúng tôi và các Giáo Sư tại trường Luật là những nhân tài tuyệt hảo. Quả thật SV Luật khi gặp nhau thường nhắc đến các GS “vĩ đại” như:

- GS Vũ Văn Mẫu (nguyên Bộ trưởng Ngoại giao) với kiến thức về cổ luật tuyệt vời. Đặc biệt ông đã gieo vào lòng SV niềm tự hào dân tộc, khi so sánh sự vượt trội của Luật Hồng Đức (Quốc Triều Hình Luật - đời Lê) nhân bản hơn nhiều so với luật nhà Đường cùng thời bên Tầu.

- GS Vũ Quốc Thông (nguyên Bộ trưởng Bộ Xã hội và Y tế), dậy môn Pháp chế sử, đã làm nổi bật những phong tục tập quán dựa vào tổ chức làng xã trong xã hội VN xưa.

- GS Vũ Quốc Thúc (nguyên Bộ trưởng Giáo dục, Thống Đốc Ngân hàng QG, Cố vấn TT, …) diễn tả kiến thức kinh tế mênh mông của ông một cách dễ hiểu, SV lắng nghe như bị hớp hồn.  

- GS Nguyễn Văn Bông (Khoa trưởng QGHC), khi giảng về Luật Hiến Pháp hay Quốc Tế Công Pháp ông toát ra một vẻ say mê đặc biệt. Có lẽ tất cả SV đều yêu mến và kính trọng ông …

- GS Nguyễn Độ (nguyên Khoa trưởng LK). Tuy học cao, bằng cấp nhiều nhưng vị GS này viết quyển Luật Hành Chánh vô cùng “bí hiểm”, đọc lần đầu chắc khó biết ông muốn nói gì. Nhiều SV nói đọc sách giáo khoa của GS Nguyễn Độ giống như coi một bức tranh lập thể, hay trừu tượng như nghe nhạc Trịnh Công Sơn! Khi tôi vào trường Luật ông đang là Khoa trưởng, tôi khoái ông vì chiếc Mustang mui trần đậu trước cổng trường Luật và mái tóc tém.

Bên cạnh những kỷ niệm liên quan đến những vị Giáo Sư trường Luật - chỉ riêng những GS thuộc viện đại học SG cũng còn nhiều nhân vật độc đáo lắm, như “Hiệp Sĩ Mù” Bùi tường Chiểu, “Độc vô Nữ hiệp” Vũ Thị Việt Hương, … đồng môn gặp nhau nói về các thầy huyên thuyên không dứt.

Một đặc điểm nữa của trường Luật SG chắc chắn nam SV nào cũng biết: Nơi đây quy tụ nhiều nữ SV nhất và có lẽ đẹp nhất đất Sài thành. Năm đó (1978) bên Kiến Trúc nhận đâu khoảng 70 SV với vài SV nữ, đứng ngóng qua hàng rào thấy trường bên kia “muôn hồng ngàn tía”, cả ngàn cánh bướm rực rỡ bay lượn trong sân, anh chàng SV mới lớn tim đập thình thình, vội vàng leo rào sang ghi danh … Luật để rồi: “Khung trời đại học, con đường Duy Tân cây dài bóng mát. Buổi chiều khuôn viên mây trời xanh ngát, uống ly chanh đường, uống môi em ngọt.” (Trả Lại Em Yêu - Phạm Duy). Hay những kỷ niệm đẹp được một người bạn (LS Võ V Dinh) ghi lại trong bài “Người Tình Luật Khoa”: “… Đường Duy Tân năm nào, tung tăng áo muôn màu, xôn xao buổi tan trường, đường xưa bao luyến thương.” [2]

Ôi Đại học Luật khoa một thời ghi dấu.

Phạm Mạnh Tuấn 

--- ---

[1] https://www.youtube.com/watch?v=6Nlhue-pyT8

[2] Trường Luật tuy vậy cũng có thể để lại kỷ niệm không vui đối với một số nam SV vì “dễ vào nhưng khó ra”. Vì được ghi danh tự do như Văn khoa & Khoa học, năm thứ Nhất Luật con số ghi danh có khi lên đến vài chục ngàn (20.000), nhưng ra trường cuối năm thứ Tư thường chỉ còn không đến 500! Thời đó thi rớt (trượt) là xếp bút nghiên theo việc đao cung ngay.